Στα μονοπάτια του κόσμου: Τα τρένα των Ελλήνων μεταναστών

Του Ντίνου Βαρδάκη,
Dipl. Ing, MSc (Econ) UCLouvain & Southampton

«Μέσα στο τρένο Γερμανίας Αθηνών,
στη τρίτη θέση, σε μιαν άκρη καθισμένος,
αφήνω πίσω μου το μαύρο παρελθόν
και φεύγω στ’ άγνωστο, φτωχός κι αδικημένος»
Κώστας Βίρβος & Στέλιος Καζαντζίδης, 1964

Σιδηροδρομικός Σταθμός, Λάρισα, χειμώνας 1970
Η ώρα είναι 00.30 περασμένα μεσάνυχτα. Μπαμπάδες, μαμάδες,
αδέρφια, σύζυγοι είναι όλοι τους εκεί. Στην αποβάθρα 1 του σταθμού.
Εκείνη της μετανάστευσης. Εκείνη της σιδηροδρομικής γραμμής του
πόνου και του αποχωρισμού.

H γραμμή της ελληνικής φτωχολογιάς.

Εκείνη που οδήγησε, από το 1955 μέχρι το 1975, ένα εκατομμύριο νέους
Έλληνες και νέες Ελληνίδες στις φάμπρικες και στα ανθρακωρυχεία της
Γερμανίας, του Βελγίου, της Ολλανδίας και της Σουηδίας αναζητώντας
μια ανθρώπινη ζωή. Από την εγκαταλειμμένη επαρχία, η πατρίδα
έδιωχνε τα καλύτερά της τα παιδιά, με τη βούλα του διεφθαρμένου
κράτους των Αθηνών. To διαφέντευαν τότε η ΕΡΕ, το παρακράτος, η
Ένωση Κέντρου και από το 1967 η λαομίσητη δικτατορία των
συνταγματαρχών.

Από χιλιόμετρα μακριά, σφυρίζει η ντιζελοκίνητη μηχανή έλξης του
«Ελλάς Εξπρές». Μπαίνει ο συρμός του ΟΣΕ στα προάστια της Λάρισας.
O εκτυφλωτικός και μοναδικός προβολέας της μηχανής έλξης φωτίζει
ολόκληρο τον σιδηροδρομικό σταθμό της κοιμισμένης πόλης. Φωτίζει
τους δεκάδες μετανάστες και μετανάστριες που πέφτουν κλαίγοντας
στις αγκαλιές των δικών τους ανθρώπων.

Ανάμεσά τους η Άννα, μια 18χρονη μοδίστρα, κόρη φτωχών μεροκαματιάρηδων
από τη μαρτυρική Δράκεια Πηλίου. Η Άννα έφευγε για μια πόλη της Βόρειας Γερμανίας,
ανειδίκευτη εργάτρια σε εργοστάσιο παραγωγής οικιακών συσκευών.

Αρχή και τέλος των τρένων των μεταναστών

Το «Ελλάς Εξπρές» μπήκε σε καθημερινή κυκλοφορία το 1962. Από την
Αθήνα, έφτανε στο Ντόρτμουντ της Γερμανίας σε 53 ώρες. Ήταν
σημαντικό γιατί συνδέθηκε με τον ξεριζωμό και τις αγωνίες μιας
ολόκληρης γενιάς πάμφτωχων Ελλήνων και Ελληνίδων. Το τρένο
ακολουθούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Θεσ/νίκη-Βελιγράδι-Ζάγκρεμπ-
Μόναχο-Κολωνία-Ντόρτμουντ.

Λόγω του μεγάλου ρεύματοςμετανάστευσης των φτωχών συμπατριωτών μας, ο
ΟΣΕ δρομολόγησεαπό το 1967 και δεύτερο τρένο, το «Ακρόπολις Εξπρές»,
που από Αθήνα έφτανε στο Μόναχο σε 42 ώρες και περνούσε κάθε μέρα από
τη Λάρισα στις 13.40. Τους αποσχιστικούς πολέμους στην ενιαία τότε
Γιουγκοσλαβία δεν φρόντισε να σταματήσει στο προαύλιό της η
γερμανοκρατούμενη Ευρωπαϊκή Ένωση.διεθνής σιδηροδρομική
σύνδεση Ελλάδας-Γερμανίας καταργήθηκε για πάντα το 1991.

Χωρίς την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ βομβάρδισε το
διυλιστήριο στο Πάντσεβο, τον ραδιοφωνικό σταθμό B92 και τη κινέζικη
πρεσβεία στο Βελιγράδι, το επιβλητικό υπαίθριο μνημείο των 2.800
ηρώων Γιουγκοσλάβων παρτιζάνων που στις 21.10.1941 εκτελέστηκαν
από τους ναζί κατακτητές στο μαρτυρικό Κραγκούγιεβατς. Δεύτερη μέρα
του Πάσχα 1999, το ΝΑΤΟ δεν ντράπηκε να βομβαρδίσει ένα επιβατικό
τρένο εν κινήσει σε γεφύρι πάνω στον ποταμό Μόραβα της γραμμής
Νίσσα-Βελιγράδι, την οποία χρησιμοποιούσαν κάποτε τα διεθνή τρένα
του ΟΣΕ.

«Γράμματα από τη Γερμανία»

Πέρασαν 55 χρόνια από την έκδοση, με τούτο τον τίτλο, ενός κύκλου
τραγουδιών του Φώντα Λάδη που μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης. Tα
τραγούδια πρωτακούστηκαν σε μια συγκινητική λαϊκή συναυλία του
Μίκη στο Θέατρο του Λυκαβηττού τον Σεπτέμβρη του 1965.

Προς το υπουργείο Εργασίας:

«Eμείς οι Έλληνες εργάτες που είμαστε στη Γερμανία
ζητάμε με χαρτόσημο να πάψει η κοροϊδία.
Απ’ τα πολλά που υπόσχεστε, αφήσαμε γενειάδα,
κάντε κάνα εργοστάσιο, να ’ρθούμε στην Ελλάδα».

Νέο κύμα μετανάστευσης

Από τότε, τίποτε δεν άλλαξε προς το καλύτερο στην Ελλάδα για τον λαό,
τους φτωχούς εργαζόμενους και συνταξιούχους. Επιτελέστηκε ένα
πολιτικό έγκλημα που συνεχίζεται. Βαραίνει όλες τις κυβερνήσεις που
σφράγισαν τη σχεδιασμένη αποβιομηχάνιση της χώρας μας και ειδικά
του Βόλου τον τελευταίο μισό αιώνα. Το ξεπούλημα της Ελλάδας δεν έχει
τελειωμό. Tα τελευταία 10 χρόνια, πάνω από 600.000 μορφωμένα τώρα,
αλλά άνεργα παιδιά μας αναγκάστηκαν να πάρουν τον δρόμο της
ξενιτιάς, όπως η φτωχή Άννα από τη Δράκεια το 1970.

Μόνο που σήμεραoι νέοι μετανάστες μας αναχωρούν αεροπορικώς με τη Ryanair, μια
ιρλανδική εταιρία που εκμεταλλεύεται πιλότους και ωρομίσθιους
αεροσυνοδούς καμπίνας, όπως το αναφέρουν ο γαλλικός και ο βελγικός
Τύπος. Η πολιτική ευθύνη για το δεύτερο κύμα μετανάστευσης από το
2010 και πέρα είναι συγκεκριμένη. Ανήκει συλλογικά σʼ όλους τους
πολιτικούς των κυβερνήσεων της τρόικας ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑNEΛ.
Πολιτικοί που κατάντησαν την Ελλάδα ζητιάνα στους δρόμους της
Ευρώπης. Αλλά αυτή τη διαχρονική κυβερνητική συμπεριφορά, ο
προδομένος και φτωχοποιημένος ελληνικός λαός δεν πρόκειται ποτέ να
την ξεχάσει.